Andere geluiden dan ‘Ik ben tegen en wel hierom’ of ‘Nee, ik ben voor’ raken zo in de verdrukking. Hoe kun je de opvattingen van de vaak zwijgende meerderheid achterhalen? Of blijft de nuance verscholen achter het polarisatiegeweld van hen die zich duidelijk roeren?

Onder de titel “De middengroep en het ‘wij-zij-denken: hoe omgaan met polarisatie in projecten” kwamen maandag 11 november 2019 ruim twintig deelnemers bijeen om samen met de medewerkers van Directie Participatie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat ervaringen uit te wisselen over hoe je kunt omgaan met polarisatie en hoe je andere opvattingen in beeld krijgt.

In de aanloop naar de deze POM themabijeenkomst kregen wij veel aanmeldingen. Naast extra plekken was er ook een heuse wachtlijst.

Na de korte aftrap door Mirabel Loos als POM bestuurslid was het woord aan Directeur Erik Pool. Hij heette ons welkom en sprak over zijn juist verschenen boek “Liefde en leiderschap, Essays over tegenspraak, intimiteit en het goede gesprek”, waarin hij uitlegt dat het gebrek aan aandacht voor je directe collega ’s leidt tot gebrek aan aandacht voor je werkomgeving (zie verder https://platformoverheid.nl/artikel/essays-liefde-en-leiderschap/ ).

Wijze woorden, die werden aangevuld met de volgende 5 factoren voor een geslaagd participatie proces:
• Zorg voor een goede organisatie van je organisatie
• Heb oog voor proceskwaliteit van je organisatie
• Zorg dat voor je omgeving de beslisruimte duidelijk gedefinieerd is
• Zorg dat onze collega’s van communicatie goed op de hoogte zijn van de ‘goede dingen’
• Verplaats je in de leefwereld en voorkom dat je blijft hangen in onze systeemwereld.
Erik sloot af met 2 gedichten van Ed Hoornik ‘Meisje in de tram’ en Hans Andreus ‘Voor een dag van morgen’ uit een bundel van Willem Wilmink, waarmee hij wilde benadrukken dat je elkaars perspectief (beeld) blijft horen en kennis blijft delen.

Suzannne Plugge (adviseur Participatie) lichtte het polarisatiemodel van Bart Brandsma toe (zie https://www.youtube.com/watch?v=5R3gzMONDUI ). Brandstof voor polarisatie wordt geboden door de “pushers”en de “joiners’.

De pushers trekken met hun extreme geluiden de joiners uit de middengroep steeds meer naar zich toe. Wil je polarisatie vroegtijdig de kop indrukken investeer dan in de middengroep!

Hoe je dat kunt doen vertelde ons Felix Wolf (secretaris Overlegorgaan Fysieke Leefomgeving). Voor het Programma Aardgasvrije Wijken organiseert hij omgevingswandelingen. Tijdens de wandelingen liet hij OMA (Oordelen, Meningen en Aannames) en NIVEA (Niet Invullen Voor Een Ander) thuis. Kortom onbevangen mensen op straat ontmoeten en oprechte open gesprek aangaan.

Tom Radstaak (adviseur luchtvaart) nam ons mee in de verschillende consultatievormen die zijn toegepast voor de luchtvaartdialoog (voor een overzicht zie https://www.omgevingsraadschiphol.nl/consultatie/ ). Ook werd naar aanleiding van de “belevingsvlucht Lelystad” vorig jaar mei een site gebruikt met in 1 dag 110.000 hits! In de luchtvaartdialoog bleek het minder makkelijk te zijn om contacten te leggen met de middengroep. Op de verschillende uitnodigingen reageerden toch vaak de ‘usual suspects’. Ook liet de krappe tijdsplanning geen ruimte voor andere benaderingen van de middengroep.

Na deze korte presentaties gingen we zelf aan de slag in vier groepen met de volgende vragen:

• Hoe ervaar je de aanwezigheid / het bestaan van de middengroep?
• Hoe bereik je de middengroep?
• Welk effect heeft het niet bereiken van de middengroep?
• Wat is te zeggen over de omgang en samenstelling van de middengroep?

In 5 ronden van elk 10 minuten gaf elke groep zijn input op deze 4 vragen om op het eind van deze carrousel weer te eindigen bij de flip-over als waar de groep begon. Een leuke werkvorm die ook wel het World café wordt genoemd.

Enkele opmerkingen uit de oogst van deze carrousel waren:

• De middengroep bestaat niet
• Omvang en samenstelling wisselen in de tijd en zijn ook afhankelijk van het thema en het moment waarop je hen benadert
• Ga naar de middengroep en nodig ze dus niet uit.

Wel was het jammer dat 5 deelnemers zich niet hadden afgemeld. Daardoor kon hun plek niet meer aan een deelnemer op de wachtlijst worden gegeven. Vandaar de oproep om tijdig je eventuele afmelding aan ons door te geven. Dat kan eenvoudig via de “Ben je toch verhinderd? Klik hier om af te melden” knop onderaan de bevestigingsmail.

Namens de activiteitencommissie sloot Bert ter Avest deze leuke POM op Locatie af. En goed nieuws, vanwege de grote belangstelling organiseren we volgend jaar samen met Directie Participatie een tweede POM themabijeenkomst over dit boeiende onderwerp. En voor hen die niet kunnen wachten check https://www.kennisknooppuntparticipatie.nl/default.aspx voor meer informatie.

Bert ter Avest, activiteitencommissie POM